Inhoud

• Wat is multiple sclerose (ms)?
• Kan ik er zelf iets tegen doen?
• Wat kan de apotheker voor mij doen?
• In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?
• Welke medicijnen worden gebruikt bij

Multiple Sclerose (MS)

Wat is multiple sclerose (ms)?

MS is een ziekte van de hersenen en het ruggenmerg. Daardoor werken sommige zenuwen bij MS minder goed. Ze geven seintjes niet (goed) meer door. Dat komt doordat de beschermlaag die om de zenuwen heen zit kapot is. Dit komt door ontstekingen en littekens in die beschermlaag.

Artsen weten niet precies wat de oorzaak is van MS. Waarschijnlijk komt het door verschillende dingen.

Wat wel duidelijk is, is dat er iets niet goed is met de laag die om zenuwen heen zit. Die laag zorgt ervoor dat seintjes worden doorgeven tussen de hersenen en de rest van het lichaam.

MS komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Meestal begint MS als iemand tussen de 20 en 40 jaar oud is.

MS is niet besmettelijk.

Kan ik er zelf iets tegen doen?

• Beweeg veel.
  • Sporten en bewegen maken de klachten bij MS soms minder.
  • Je ontdekt wat je lichaam wel en niet aan kan.
  • Het geeft je meer zelfvertrouwen.
  • Soms worden je klachten even wat erger door veel bewegen. Dit gaat vanzelf over. Heb je pijn, doe dan rustig aan.
  • Blijf doorgaan met bewegen om de positieve invloed hiervan te houden.
• Eet gezond.
  • Soms is het goed om vitamine D te slikken. Vitamine D heeft een positieve invloed op de afweer.
    Bespreek dit met je arts. Lees meer over gezond eten.
• Maakt warmte je klachten erger? Ga dan niet naar warme (vakantie)plekken.
• Stop met roken.
  • Als je rookt, stop dan. Je kunt daar hulp bij krijgen.
    Roken maakt MS erger. Door roken gaat de ziekte sneller.
• Praat met je familie, vrienden en collega’s over je ziekte en je werk. Zij kunnen je dan beter steunen.

Lees meer over omgaan met MS.

Wat kan de apotheker voor mij doen?

Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.

• Receptcontrole

De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.

• Overzicht van uw medicijnen

Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.

• Delen van informatie over uw medicijnen met andere zorgverleners

Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.

• Begeleiding bij nieuwe geneesmiddelen

Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.

• Ondersteuning als u uw medicijnen weleens vergeet in te nemen

De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.

• Persoonlijk gesprek over uw medicijnen

Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.

• Medicatiebeoordeling

Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.

• Zelfzorg

Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.

• Bezorgservice

Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.

In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?

Welke medicijnen worden gebruikt bij

Bijnierschorshormonen
Bijnierschorshormonen, ook wel corticosteroïden genoemd, remmen ontstekingen en onderdrukken de afweer van het lichaam. Een stootkuur wordt toegepast bij plotselinge verergeringen van de aandoening. Voorbeelden zijn dexamethason, prednisolon, prednison en triamcinolon.

Spierverslappers
MS kan spierkrampen veroorzaken. Spierverslappers maken de spier minder gevoelig voor prikkeling vanuit de hersenen. Hierdoor treedt spierkramp minder snel op. Voorbeelden zijn baclofen en tizanidine.

Glatirameer
Hoe glatirameer precies werkt, is nog niet bekend. Wel is bekend dat het de ontsteking en beschadiging van het zenuwomhulsel remt.

Teriflunomide
Hoe teriflunomide precies werkt, is nog niet bekend. Wel is bekend dat het de ontsteking en beschadiging van het zenuwomhulsel remt.

Interferonen
Ze remmen de afweer van het lichaam tegen de eigen zenuwcellen. Verder zorgen ze ervoor dat het lichaam ontstekingsremmende stoffen gaat aanmaken. Hierdoor helpen interferonen de zenuwen te beschermen. Ze kunnen MS niet genezen, maar wel het aantal schubs verminderen en de voortgang van de ziekte vertragen.

Afweeronderdrukkende medicijnen
Deze medicijnen remmen de werking van bepaalde witte bloedcellen. Deze witte bloedcellen zijn betrokken bij de afweer en veroorzaken de ontsteking van buitenste beschermlaag van de zenuwen. De medicijnen binden zich aan deze witte bloedcellen, zodat ze niet meer bij de zenuwen kunnen komen.
Voorbeelden zijn alemtuzumab, cladribine, fingolimod, ocrelizumab, ozanimod, siponimod, azathioprine en natalizumab.

Fampridine
Fampridine verbetert de prikkelgeleiding door de zenuwvezels. De neuroloog kan met fampridine proberen het loopvermogen te verbeteren.

Dimethylfumaraat
Dimethylfumaraat remt ontstekingen en onderdrukt de afweer.

Medicinale cannabis
Cannabis bestrijdt pijn, spierkrampen en spiertrekkingen. De werkzaamheid van cannabis is pas in beperkte mate onderzocht. Cannabis zal daarom pas worden voorgeschreven als reguliere behandelingsmethoden onvoldoende werken of wanneer er te veel bijwerkingen optreden.

Dronabinol is één van de werkzame bestanddelen van cannabis en is apart verkrijgbaar. Het is alleen in het buitenland op de markt en kan alleen met een speciale artsenverklaring in de apotheek worden besteld.