Inhoud

• Wat is bijholteontsteking?
• Kan ik er zelf iets tegen doen?
• Wat kan de apotheker voor mij doen?
• In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?
• Welke medicijnen worden gebruikt bij

Bijholteontsteking

Wat is bijholteontsteking?

Bij elke verkoudheid is de binnenkant van je neus, keel en bijholtes ontstoken. Je hebt een bijholte-ontsteking als je een neusverkoudheid hebt en pijn of druk voelt in je gezicht. Ook ruik je vaak minder goed.

Bij een bijholte-ontsteking zit er veel snot in je bijholtes.

Je bijholtes zitten links en rechts van je neus en boven je ogen. Het zijn kleine ruimtes met lucht in het bot van je bovenkaak en voorhoofd.

De bijholtes in je voorhoofd heten voorhoofdsholtes. De bijholtes in je kaak heten kaakholtes. Vlak onder je kaakholtes zitten de tandwortels van je bovengebit. Boven je kaakholtes zit je oogkas.

Vanuit elke bijholte gaat er een gangetje naar de binnenkant van je neus.

Een bijholte-ontsteking begint vaak met een verkoudheid. Een verkoudheid komt meestal door een virus, soms door een bacterie.

Door de verkoudheid gaat het laagje huid met slijm aan de binnenkant van je neus en keel ontsteken. Dit laagje heet slijmvlies. Het laagje wordt dikker en maakt veel slijm en snot aan.
Dit gebeurt ook in de bijholtes. Het snot kan niet goed meer uit de bijholtes lopen en blijft daar vastzitten. De bijholtes worden te vol. Als er veel snot in de bijholtes zit, geeft dat druk of pijn in je gezicht. Dan heb je een bijholte-ontsteking.

Kan ik er zelf iets tegen doen?

Deze dingen kun je doen tegen de klachten van een bijholte-ontsteking:

Door te stomen met warm water word je niet sneller beter. Maar je klachten kunnen wel minder worden door het stomen. Stoom bijvoorbeeld 3 keer op een dag 15 minuten.

• Stomen kan met je gezicht boven een kom met heet water.
• Doe geen kokend heet water in de kom. De stoom wordt dan te heet en je kunt je verbranden.
• Stoot de kom met heet water niet om.
• Stoom nooit bij een keukenkraan met kokend water. Dat is gevaarlijk. De kans dat je je verbrandt is erg groot.
• Gebruik gewoon warm water om te stomen, zonder iets erin.
  Menthol en andere dingen in het water kunnen de binnenkant van je neus, keel en bijholtes irriteren.
• Let op: Jonge kinderen mogen niet stomen.
  De kans dat ze zich verbranden is te groot. Kijk bij Mijn kind is verkouden.

Neusdruppels met zout water kunnen de klachten minder maken. Je wordt er niet sneller beter door.

• Je kunt zout water zelf maken: los een theelepel zout op in een limonadeglas met lauw water. Doe een paar keer per dag een paar druppels in ieder neusgat.
• Je kunt ook een spray of druppels met zoutoplossing kopen bij de drogist of apotheek. Een recept is niet nodig.

Het is niet bekend of snuiten of ophalen van de neus beter is. Snuit je neus in elk geval nooit te hard. Als je te hard snuit, blaas je het snot naar de bijholtes.

Als je rookt: stop met roken. Roken irriteert de binnenkant van je neus, keel en bijholtes. Als je rookt, duurt het langer voor je weer beter bent.

Wat kan de apotheker voor mij doen?

Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.

• Receptcontrole

De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.

• Overzicht van uw medicijnen

Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.

• Delen van informatie over uw medicijnen met andere zorgverleners

Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.

• Begeleiding bij nieuwe geneesmiddelen

Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.

• Ondersteuning als u uw medicijnen weleens vergeet in te nemen

De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.

• Persoonlijk gesprek over uw medicijnen

Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.

• Medicatiebeoordeling

Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.

• Zelfzorg

Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.

• Bezorgservice

Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.

In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?

Bel dezelfde dag je huisarts of de huisartsen-spoedpost als je 1 of meer van deze klachten hebt:

• Je voelt dat je snel zieker wordt.
• Je krijgt erge hoofdpijn.
• Je wordt suf (slaperig).
• Je bent misselijk en geeft over.
• Je ziet opeens minder goed.
• Je ziet dubbel.
• Je oog doet pijn.
• Je oogleden worden dik of rood.
• Je hebt een bult op je voorhoofd.

Bel je huisarts op werkdagen als 1 of meer van deze dingen voor jou kloppen:

• Je hebt langer dan 5 dagen koorts.
• De klachten van de bijholte-ontsteking zijn in 2 weken nog niet verminderd.

Als je 1 of meer van deze klachten erbij krijgt, zijn soms wel medicijnen nodig tegen ontstekingen door een bacterie (antibiotica).

Welke medicijnen worden gebruikt bij

Decongestiva in de neus 
Decongestiva zijn middelen die de bloedvaatjes in het neusslijmvlies vernauwen. Hierdoor slinkt het neusslijmvlies, waardoor de verbinding met de bijholtes weer opengaat en het pus en vocht weg kunnen lopen uit de bijholtes. Hierdoor neemt de druk in uw voorhoofd en rond de ogen af. Voorbeelden zijn oxymetazoline en xylometazoline.

Natriumchloride in de neus
Druppels of neusspray met natriumchloride verdunnen ingedikt slijm. Hierdoor loopt het slijm makkelijker weg en wordt enige verlichting gegeven bij een bijholteontsteking.

Koortsverlagende pijnstillers
Paracetamol werkt zowel koortsverlagend als pijnstillend, zodat de pijn rond de ogen en het voorhoofd zal verminderen. Soms wordt coffeïne toegevoegd, omdat het mogelijk het pijnstillende effect versterkt en opwekkend werkt. Voorbeelden zijn paracetamol, paracetamol in combinatie met coffeïne, propyfenazon in combinatie met paracetamol en coffeïne.

Ontstekingsremmende pijnstillers
Ontstekingsremmende pijnstillers, ook wel NSAID`s genoemd, werken pijnstillend en ontstekingsremmend. De pijn rond de ogen en voorhoofd zal verminderen. Voorbeelden zijn acetylsalicylzuur, carbasalaatcalcium, ibuprofen en ketoprofen,

Antibacteriële middelen
Antibacteriële middelen werken tegen infecties veroorzaakt door bacteriën. Ze zijn meestal niet nodig bij een bijholteontsteking, omdat de ontsteking meestal door een virus wordt veroorzaakt.

Antibacteriële middelen kunnen alleen worden gebruikt wanneer de bijholteontsteking wordt veroorzaakt door een bacterie. Voorbeelden zijn:

• Penicilline-antibiotica, zoals amoxicilline en amoxicilline in combinatie met clavulaanzuur.
• Tetracycline-antibiotica, zoals doxycycline.
• Chinolon-antibiotica, zoals ciprofloxacine en ofloxacine.
• Antibiotica van het sulfonamide-type, zoals sulfamethoxazol in combinatie met trimethoprim.
• Macrolide-antibiotica worden alleen gebruikt tegen bacteriën die ongevoelig zijn voor andere antibiotica en bij mensen die overgevoelig zijn voor penicillines. Voorbeelden zijn azitromycine, claritromycine en erytromycine.
• Cefalosporine-antibiotica zoals cefaclor en cefuroxim.
• Clindamycine wordt alleen gebruikt tegen bacteriën die ongevoelig zijn voor andere antibiotica en bij mensen die overgevoelig zijn voor penicillines.

Dupilumab
Artsen schrijven dupilumab voor bij langdurige neusbijholtenontsteking met bultje(s) in de neus (neuspoliep) als operatie of andere medicijnen onvoldoende helpen. Dupilumab remt eitwitten die betrokken zijn bij ontstekingen. Hierdoor verminderen de klachten. Dit merkt u meestal na paar weken.

Levomenthol
Het inademen van levomenthol geeft gevoelsmatig ‘meer lucht’, vanwege de frisse, sterke geur. Het geeft een koud gevoel in de luchtwegen.

Mepolizumab
Artsen schrijven mepolizumab voor bij langdurige neusbijholtenontsteking met bultje(s) in de neus (neuspoliep) als operatie of andere medicijnen onvoldoende helpen. Mepolizumab remt eitwitten die betrokken zijn bij ontstekingen. Hierdoor worden de klachten minder. Dit merkt u meestal na paar weken.